Over Contrabasles

De contrabas is het laagst klinkende strijkinstrument in een orkest. Geen familie van de viool of de cello, maar van de familie van viola da gamba. Een familie van strijkinstrumenten die tussen ca 1600 en 1780 veel bespeeld werd. Een gamba heeft 6 of 7 snaren en wordt in verschillende stemmingen gestemd. Meestal als een gitaar: kwarten en een terts. 

Is contrabas spelen moeilijk?

Als je gitaar kunt spelen is dat een voordeel als je bas wilt leren spelen. Om zuiver te spelen en een mooie sound uit je instrument te halen is de bas lekker uitdagend, groot en heftig om mee te nemen op je fiets, maar supercool!

Zwaartekracht 

Met de ontdekking van de zwaartekracht rond 1700 (Isaac Newton) veranderde de functie van baspartijen in de muziek. Men werd zich meer bewust van het continu aanwezig zijn van de zwaartekracht en dit werd uitgedrukt in de ‘basis’ van de muziek die men componeerde. 

 Basso continuo

De basstem werd belangrijker, actiever en onafhankelijker en gaf door harmonische wendingen en ritmische figuren de structuur en opbouw van de compositie meer vorm. Samen met een luit of klavecimbel vormde men een Basso Continuo groep die instrumentale en vocale solisten kon begeleiden.

Anders dan een cello!

Terwijl de contrabas bij uitstek het ritmische en harmonische fundament vormde in orkesten en ensembles, ontwikkelde de cello rond 1800, als lichter en beweeglijker basinstrument, zich tot een instrument met ook een middenstem functie.  De cello is, veel kleiner, anders gestemd (in kwinten) en klinkt hoger en minder donker.

Is de bas familie van de viool?

Nee, de bas is geen familie van de viool. Hoewel natuurlijk ook een strijkinstrument, is de vorm van de contrabas, oorspronkelijk dus een bas gamba, duidelijk anders dan een instrument uit de vioolfamilie, bijvoorbeeld de cello. De schouders van een bas lopen schuin naar beneden, terwijl bij de cello, altviool en viool de schouders rond zijn.

Hoeveel snaren heeft een contrabas?

Net als een basgitaar heeft een contrabas tegenwoordig 4 of 5 snaren. Of je klassiek of hedendaags speelt, dit is de standaard.

Zijn er bassen met minder snaren?

Er zijn ook bassen bekend die met 3 snaren besnaard waren en anders gestemd werden. Onder andere de beroemde Italiaanse bassist uit de 19e eeuw Bottesini bespeelde een door de Italiaanse meesterbouwer Carlo Antonio Testore gebouwde bas met 3 snaren. Afhankelijk van het repertoire de toonsoort waarin gespeeld werd en de functie die de bassist had, solist of tutti, kon men kiezen voor een bepaalde stemming.

De bas is een strijkinstrument

In klassieke muziek wordt de contrabas meestal gestreken. Denk aan symfonieorkesten, kamermuziek- en barok ensembles. Als je deze muziek wilt spelen doe je dat overwegend met een strijkstok.

Handhoudingen voor de strijkstok

Vanuit de traditie van de viola da gamba werd vermoedelijk oorspronkelijk de bas ‘onderhands’ gestreken. Dat wil zeggen dat de palm van de hand naar boven gekeerd is een de strijkstok daarin ligt. 
Bij de ‘bovenhandse’ houding, net als bij de viool en de cello, wijst de palm van de hand naar beneden en hangt de strijkstok, min of meer, in de vingers.

Zit er echt paardenhaar op een strijkstok?

De meeste strijkstokken zijn behaard met echt paardenhaar. Zoals je misschien al had gedacht, het is haar van de staart van het paard.  Er zijn verschillende kwaliteiten, o.a. het haar van Mongoolse paardenrassen is goed geschikt. Een stok van nieuw haar voorzien, als je veel speelt zeker 1 keer per jaar, is echt specialisten werk. Tegenwoordig is er ook synthetisch haar verkrijgbaar. Minder duurzaam, maar wel heel sterk.

Waarom hebben basstokken vaak zwart haar?

Het zwarte haar is lekker stug en heeft een goede grip op de snaar. De klank is misschien iets korreliger dan wit haar. Wit haar is vaak gebleekt zwart haar. Wit haar van bepaalde rassen met een witte staart (dat is dan ongebleekt) is wat fijner en beter geschikt voor gamba-, viool- en cello strijkstokken.

Plukken (Pizzicato)

Omdat de bas in bijna alle genres een superbelangrijke functie heeft, zijn er voor iedere muzieksoort speelmanieren die precies het juiste effect sorteren. Pizzicato of plukken is de meest voorkomende speelmanier in niet klassieke muziek.

In welke genres kun je plukken op je bas?

Vanwege de harmonische maar zeker ook ritmische functie in bijvoorbeeld Jazz, Folk, Klezmer, Manouche, Country en Latin wordt de bas heel vaak geplukt. Walking bass en slappen zijn daar een voorbeelden van.

Eelt of blaren op je vingers?

In het begin kan plukken best zorgen voor blaren op je vingers. Pijnlijk en vervelend, maar als je genoeg oefent krijg je vanzelf eelt op je vingers en heb je nooit meer last! 

Wat is je functie als bassist in een band

Als bassist ben je onmisbaar voor de akkoorden en de motor van je band. Je zorgt voor drive en timing, en hopelijk met een goede drummer zorg je voor een lekkere groove. Je voelt de overstap naar basgitaar al aankomen?

 

Meer informatie

Op zoek naar een geweldige basleraar?

Het gaat je lukken! De volgende stap is om de pagina te bekijken van de muziekleraar over wie je meer wilt weten. Neem contact op met de contrabasleraar bij jou in de buurt en boek een proefles!

Contrabasles voor kinderen mogelijk?

Baslessen op kleine maat contrabas voor kinderen behoort tot de mogelijkheden! Overleg met de docent.

Proefles contrabas

De proefles is de perfecte gelegenheid om de lestijden de locatie, je favoriete muziekstijlen of nieuwe genres die je wilt ontdekken te bespreken. Boek je eerste lespakket en ontvang een gratis proefles. (Normale prijs € 25,-)

Je favoriete muziek

Met constructieve feedback, persoonlijke oefeningen, tips en inspiratie van een toegewijde professionele contrabasleraar ga jij werken aan de muziek van jouw keuze!

Leskaarten

Lestijden, betaling van de lessen en locatie worden individueel met je contrabasdocent afgesproken. Pakketten van 5 of 10 baslessen van 30, 45 en 60 minuten.

Leslocaties

De lessen vinden plaats bij de docent, in de studio of bij jou thuis.

Online baslessen

Als je online lessen wilt volgen, kun je direct contact opnemen met de contrabasdocent van je keuze om de mogelijkheden te bespreken.

Alle genres

Je kunt terecht voor klassiek, barok, jazz, pop, country, latin, wereldmuziek of een andere muzieksoort. Gelijk maar aanmelden voor een proefles contrabas!

Muziektheorielessen

Wil je meer weten over de achtergronden van je muziek? Meer leren over (jazz)harmonie, toonladders, pentatonic scales en muzikale structuren? Neem contact op met je docent?